De belofte en mogelijke valkuilen van AI in de internationale handel

Kunstmatige intelligentie (AI) wordt wereldwijd geprezen als een revolutionaire technologie die internationale handel fundamenteel kan veranderen. De Wereldhandelsorganisatie (WTO) schat dat generatieve AI jaarlijks tot wel 4,4 biljoen dollar aan de wereldeconomie kan toevoegen. Hoewel de mogelijkheden eindeloos lijken, zijn er ook uitdagingen die we niet over het hoofd moeten zien. AI kan productiviteit verhogen, handelsketens stroomlijnen en klantcommunicatie verbeteren, maar het kan ook de technologische kloof tussen landen vergroten en leiden tot handelsbarrières.

De belofte van AI in de wereldhandel

Het potentieel van AI is groot. Volgens onderzoek van Goldman Sachs kan AI wereldwijd de productiviteit met 25% verhogen. Voor de internationale handel betekent dit dat AI tools kan bieden die enorme datasets scannen om trends te voorspellen, zoals de vraag naar producten en diensten in verschillende regio’s. Daarnaast kan AI toeleveringsketens optimaliseren door de meest efficiënte routes te identificeren, wat kosten verlaagt en de betrouwbaarheid van leveringen vergroot.

Een ander groot voordeel van AI is de verbeterde zichtbaarheid in supply chains. In combinatie met Internet of Things (IoT)-technologie kunnen bedrijven hun goederen real-time volgen, van het moment van verzending tot de aankomst bij de klant. Ook kunnen AI-gestuurde chatbots communicatie met klanten in hun eigen taal verbeteren, verzendupdates geven en leveringsvragen beantwoorden. Deze voordelen maken het duidelijk dat AI kan helpen om de wereldhandel soepeler en efficiënter te laten verlopen.

De valkuilen van AI: technologische ongelijkheid en protectionisme

Toch zijn er ook potentiële risico's verbonden aan de opkomst van AI. Een van de grootste zorgen is dat AI de kloof tussen ontwikkelde en ontwikkelingslanden zou kunnen vergroten. Landen met meer middelen zullen waarschijnlijk meer investeren in AI, waardoor hun bedrijven een voorsprong krijgen ten opzichte van bedrijven in minder ontwikkelde economieën. Deze landen kunnen moeite hebben om bij te blijven, omdat AI niet alleen om software draait, maar ook om de infrastructuur om die technologie optimaal te benutten, zoals internettoegang, breedbandnetwerken en data-opslagcapaciteit.

Ook kan AI bijdragen aan de polarisatie van de wereldhandel. Geopolitieke spanningen leiden nu al tot protectionisme en handelsbarrières. AI-algoritmen die risico’s in toeleveringsketens identificeren, kunnen ertoe leiden dat bedrijven besluiten minder zaken te doen met ‘onvriendelijke’ landen. Dit kan leiden tot een verschuiving naar onshoring of near-shoring, waarbij landen meer op hun eigen regio’s vertrouwen voor productie en handel, wat de globalisering van handel kan beperken.

Intellectuele eigendom en AI: een belemmering voor wereldwijde samenwerking

Een ander obstakel is het vraagstuk rond intellectuele eigendom (IE) in AI-ontwikkelingen. Verschillen in IE-regelgeving tussen landen kunnen spanningen veroorzaken en leiden tot handelsbeperkingen, vooral in digitale goederen en diensten. Dit kan bijvoorbeeld betrekking hebben op de invoer en uitvoer van producten die gebruikmaken van AI, zoals zelfrijdende auto’s of industriële robots. Import- en exportbeperkingen op basis van nationale veiligheid of IE kunnen de internationale handel belemmeren.

AI: Motor of hindernis voor de wereldhandel?

Voorstanders van AI benadrukken dat de voordelen van productiviteitsverhogingen alle obstakels overtreffen. De OESO pleit bijvoorbeeld voor verdere liberalisering van de handel in informatietechnologie om het maximale uit de AI-revolutie te halen. Toch zijn er obstakels die overwonnen moeten worden om deze optimistische visie te realiseren. Overheden en bedrijven in ontwikkelingslanden moeten investeren in infrastructuur en vaardigheden om concurrerend te blijven.

Aan de andere kant kan AI ook leiden tot een versterking van protectionisme, doordat landen beter in staat zijn om kwetsbaarheden in hun toeleveringsketens te identificeren en barrières op te werpen tegen landen die niet voldoen aan IE- of veiligheidsnormen. Met deze technologie kan de internationalisering van handel zowel versnellen als afremmen, afhankelijk van geopolitieke ontwikkelingen en beleidsbeslissingen.

Samenvattend, de belofte van AI in de internationale handel is groot, maar het succes ervan zal grotendeels afhangen van hoe landen en bedrijven de technologie inzetten en welke strategische keuzes ze maken in een snel veranderend geopolitiek landschap.

Lees ook: Belofte en mogelijke valkuilen AI in de wereldhandel